Son yıllarda sağlık alanında yapılan araştırmalar, kolon kanserinin yalnızca yaşlı bireyleri değil, giderek daha fazla genç insanı da etkilediğini ortaya koyuyor. Bu durum, tıp dünyasında panik yaratırken, toplumda farkındalık oluşturma gerekliliğini bir kez daha gündeme getiriyor. Kolon kanseri, genellikle 50 yaş üzeri bireylerde daha sık görülse de, günümüzde 20'li ve 30'lu yaşlardaki gençlerin de bu hastalığa yakalanma oranlarının arttığı yapılan bilimsel çalışmalarda kanıtlanmıştır. Peki, bu hastalığın gençlerde artmasının nedeni nedir? Kimler bu risk grubunda yer alıyor? Bu makalede, kolon kanserinin gençlerdeki görünümüne dair detaylı bilgilere yer verecek, risk faktörlerini ve alınabilecek önlemleri ele alacağız.
Kolon kanseri, kalın bağırsak veya rektumda gelişen bir kanser türüdür. Genellikle polip adı verilen hücresel büyümelerden kaynaklanır. Poliplerin zamanla kanser hücrelerine dönüşme ihtimali bulunmaktadır. Gençlerde kolon kanseri gelişimi ise birçok faktörle ilişkilidir. Biyolojik olarak, gençlerin bağırsak yapısı ve işlevi, yaşlı bireylerinkiyle farklılık göstermektedir. Bu farklılıklar, genetik faktörler ve yaşam tarzı ile birleştiğinde, bazı gençlerin daha yüksek risk altında olmasına neden olabilir.
2020'de yapılan bir çalışmada, 20-49 yaş aralığında kolon kanseri teşhisi konan bireylerin sayısında dikkat çekici bir artış olduğu belirtilmiştir. Araştırmalar, gençlerin beslenme alışkanlıkları ve obezite oranlarının artmasının bu duruma büyük katkı sağladığını göstermektedir. Hızlı tüketim kültürü, yüksek işlenmiş gıda alımı ve düşük lifli diyetler, gençlerde kolon kanseri riskini arttıran faktörler arasında gösterilmektedir.
Gençlerin kolon kanseri riskini artıran başlıca faktörler arasında genetik yatkınlık, yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite eksikliği bulunmaktadır. Ailede kolon kanseri öyküsü bulunan bireyler, bu hastalığa yakalanma açısından daha yüksek risk altındadır. Örneğin, Lynch sendromu gibi genetik hastalıklara sahip olan bireylerin, erken yaşta kolon kanserine yakalanma ihtimleri oldukça fazladır.
Beslenme alışkanlıkları da kolon kanseri riskini belirleyen önemli bir faktördür. Yüksek yağlı, düşük lifli ve işlenmiş gıdalarla beslenen gençler, hastalığa yakalanma konusunda daha büyük bir risk altındadır. Ayrıca, obezite ve fiziksel inaktivite de risk faktörlerini artıran diğer unsurlardır. Düzenli egzersiz yapmayan ve sağlıklı beslenmeyen bireylerin, kolon kanserine yakalanma ihtimalleri artmaktadır.
Kolon kanserini önlemek için gençlerin alabileceği pek çok önlem vardır. İlk olarak, sağlıklı bir beslenme programı uygulamak, bol lifli gıdalar tüketmek ve işlenmiş yiyeceklerden uzak durmak önemlidir. Ayrıca, düzenli fiziksel aktiviteler yapmak ve ideal vücut ağırlığını korumak, hastalığın önlenmesinde büyük rol oynamaktadır.
Gençlerin kolon kanserine yönelik farkındalıklarını artırmak adına, ailelerin, okulların ve sağlık kuruluşlarının yapması gereken pek çok şey bulunmaktadır. Eğitici seminerler, paneller ve sağlık taramaları, gençlerin bu konuda bilinçlenmesine yardımcı olacaktır. Özellikle 20'li yaşların başında, ailede kolon kanseri öyküsü bulunan gençlerin, belirtiler gösterdiklerinde bir sağlık kuruluşuna başvurması gerektiği vurgulanmalıdır.
Sonuç olarak, kolon kanseri artık sadece yaşlıların sorunu olmaktan çıkmış, gençler arasında da yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu yüzden, gençlerin yapacağı sağlıklı yaşam tercihleri ve düzenli sağlık kontrolleri, hastalığın önlenmesi açısından son derece önemlidir. Sağlığını ön planda tutan her birey, kolon kanseri riski konusunda bilinçli olmalı ve gerekli önlemleri almalıdır. Unutulmamalıdır ki, sağlık her şeyden önemlidir ve 'erken teşhis' her hastalığın tedavisinde belirleyici bir rol oynamaktadır.